Ból po operacji

wprowadzenie

Codziennie w Niemczech przeprowadzanych jest tysiące operacji. Spektrum sięga od najmniejszych procedur, takich jak usuwanie brodawek skórnych, aż do poważnych zabiegów chirurgicznych trwających kilka godzin. Po każdej z tych operacji może pojawić się ból w okolicy operowanej. Ten ból, który jest spowodowany operacją, nazywa się bólem pooperacyjnym.

Jaki rodzaj bólu jest normalny po operacji?

Prawie żadna inna dziedzina medycyny nie jest tak zależna od subiektywnej percepcji jak terapia bólu. Postrzeganie bólu jest indywidualne, co oznacza, że ​​każdy człowiek ma swój własny próg, od którego odczucie określane jest jako bolesne i do którego odnosi się siłę bólu. Obiektywna ocena i określenie tego, co jest „normalne” po operacji, jest zatem stosunkowo trudne w medycynie bólu.

Często stosowaną pomocą, szczególnie w celu śledzenia rozwoju bólu w dniach po operacji, jest numeryczna skala rang. Pacjent jest proszony o ocenę bólu za pomocą wartości punktowej od 0 do 10, gdzie 0 oznacza brak bólu, a 10 najgorszy możliwy do wyobrażenia ból. Oczywiście zawsze staramy się, aby ból był jak najniższy. Na skali odpowiada to z grubsza wartości punktowej poniżej 3, co nadal oznacza umiarkowane natężenie bólu.

Oprócz intensywności bólu bardzo ważną rolę odgrywa również charakter bólu, który może dostarczyć informacji o przyczynie bólu. Po operacji występuje w szczególności tzw. Ból nocyceptywny. Opisuje typowy ból rany. Jest łatwa do zlokalizowania, bywa ostra i ostra i nasila się przy pewnych ruchach lub dotknięciach rany. W zależności od operacji może również wystąpić ból neuropatyczny. Powstają w wyniku urazu nerwu. W przeciwieństwie do bólu rany, cechą charakterystyczną bólu jest pieczenie, często odczuwany jest jako nagły atak i może być związany ze zmniejszoną lub upośledzoną wrażliwością. Ze względu na te różne cechy pomocne jest dokładne opisanie bólu lekarzowi prowadzącemu. Jest wtedy również w stanie ocenić, jakiego bólu można się spodziewać po danej operacji, a które są znakiem ostrzegawczym.

Może Cię również zainteresować: Dziennik bólu

Przyczyny bólu po operacji

Najczęstszą przyczyną bólu pooperacyjnego jest uszkodzenie tkanki spowodowane operacją. W ramach tego urazu komórki ulegają uszkodzeniu. Z komórek tych uwalniane są wówczas pewne substancje, tak zwane neuroprzekaźniki. W obszarze rany te neuroprzekaźniki trafiają teraz w wolne końce nerwów i wyzwalają w nich sygnał. Sygnał ten jest przekazywany przez nerwy i rdzeń kręgowy do mózgu, gdzie prowadzi do odczuwania bólu.

Zapalenie może prowadzić do bólu poprzez ten sam mechanizm. To kolejna częsta przyczyna bólu po operacji. Rana chirurgiczna stanowi dobry punkt wejścia dla różnych patogenów. Dlatego bardzo ważne jest zapewnienie właściwej pielęgnacji rany, a przede wszystkim odpowiedniej higieny po operacji.

Może Cię również zainteresować: Zapalenie rany - trzeba na to uważać!

Innymi wyzwalaczami bólu pooperacyjnego są urazy nerwów podczas operacji i powikłania pooperacyjne, np Krwawienie lub poluzowanie szwów. Dokładny opis bólu pod względem siły, charakteru, a także lokalizacji i promieniowania może często dostarczyć wielu informacji o przyczynie bólu, które można następnie rozwiązać i leczyć w ukierunkowany sposób.

Przeczytaj więcej na ten temat: Powikłania pooperacyjne - co tam jest?

Objawy towarzyszące

Tak jak różne są cechy bólu, tak też bólowi pooperacyjnemu, w zależności od przyczyny, mogą towarzyszyć różne objawy towarzyszące. Typowe do tego są np. klasyczne objawy zapalenia. Oprócz bólu obejmują one zaczerwienienie dotkniętego obszaru ciała, a także obrzęk, przegrzanie i prawdopodobnie ograniczenie czynnościowe. Niewielka reakcja zapalna jest normalna przy każdym uszkodzeniu tkanki. Jeśli jednak objawy staną się bardzo nasilone, nasilą się lub rana zacznie się ropieć, jest to infekcja rany, np. bakteriami, które należy uznać za przyczynę zapalenia. Ranę powinien następnie zbadać i leczyć lekarz.

Oprócz bólu zapalnego, ból neuropatyczny, który pojawia się po urazie nerwu, wiąże się również z typowymi skutkami ubocznymi. Obejmują one wzrost lub spadek wrażliwości w dotkniętym obszarze, jak również możliwe nietypowe odczucia, takie jak uporczywe mrowienie lub kłucie.

W zależności od nasilenia ból może również prowadzić do tzw. Objawów wegetatywnych. Są to m.in. przyspieszona czynność serca, wysokie ciśnienie krwi, zwiększona potliwość, nudności lub wymioty. Jednak zwykle ustępują one bardzo szybko po podaniu środków przeciwbólowych.

Obrzęk bólu po operacji

Obrzęk może mieć wiele przyczyn, zwłaszcza po operacji. Niewielki obrzęk wokół rany chirurgicznej jest zjawiskiem normalnym i stanowi część naturalnych procesów naprawczych organizmu. Powinien ustąpić samoistnie po około 2 tygodniach. Jednak bolesny obrzęk może być również oznaką powikłań. Może to np. w przypadku wystąpienia dodatkowych reakcji skórnych, takich jak krosty, wydzieliny, takie jak np. Pojawia się ropa lub jednostronny obrzęk nóg jako objaw zakrzepicy. Dlatego w razie wątpliwości zawsze należy skonsultować się z lekarzem.

Może Cię również zainteresować: Obrzęk po operacji - wskazówki dotyczące leczenia

Co możesz zrobić przeciw bólowi po operacji?

Istnieje wiele dostępnych opcji łagodzenia bólu pooperacyjnego.

W leczeniu niefarmakologicznym główny nacisk kładzie się na ochronę dotkniętego obszaru ciała. Nie oznacza to jednak ścisłego leżenia w łóżku. W rzeczywistości jest to raczej bezproduktywne, jeśli chodzi o „stanięcie na nogi” po operacji. Oszczędzanie polega raczej na unikaniu napięcia i nacisku na ranę chirurgiczną poprzez świadome ruchy i techniki podczas czynności takich jak wstawanie lub chodzenie, a także poprzez prawidłowe ułożenie w pozycji leżącej.

Stosowanie zimna lub ciepła może również działać łagodząco na ból. Tutaj polecamy np. Chłodne paczki lub poduszki rozgrzewające. Inne środki fizjoterapeutyczne, które można zastosować w leczeniu bólu, to zastosowania ręczne, takie jak drenaż limfatyczny lub masaże. Terapia oddechowa i inhalacyjna również wykazują wyraźnie pozytywne działanie.

Tak jak odczuwanie bólu jest bardzo subiektywne, tak skuteczność metody terapii może się znacznie różnić w zależności od osoby. Dlatego tak ważna jest dobra komunikacja między pacjentem a lekarzem prowadzącym lub terapeutą.

Które środki przeciwbólowe pomagają w bólu po operacji?

Farmakoterapia bólu jest zwykle oparta na schemacie WHO. Opiera się to na nasileniu bólu i obejmuje trzy poziomy:

1. Pierwszym etapem są tak zwane niesteroidowe leki przeciwzapalne, np Ibuprofen lub paracetamol.
2. Na drugim poziomie są słabe opioidy.
3. Trzeci etap obejmuje silne opioidy.

O ile pozwala na to intensywność bólu, zwykle podejmuje się próbę jak najszybszego powrotu do niższego poziomu leków, ponieważ silne leki są oczywiście często powiązane z silniejszymi skutkami ubocznymi. Leki z I etapu mają różne profile działania, co pozwala na dokładniejszy dobór przyczyny bólu. Powszechnie stosowanym lekiem jest metamizol. Ma to szczególnie dobre działanie przeciwbólowe i przeciwskurczowe, ale nie ma wpływu na stan zapalny. Dlatego w przypadku bólu zapalnego bardziej zalecane są diklofenak lub ibuprofen. Oprócz dobrego działania przeciwbólowego mają one również działanie przeciwzapalne.

Generalnie jednak samoleczenie lekami nigdy nie powinno mieć miejsca, zwłaszcza po operacji. Oprócz właściwości przeciwbólowych, leki przeciwbólowe w szczególności oddziałują na cały organizm i dlatego wiążą się z całą gamą możliwych skutków ubocznych. Dlatego zaleca się, aby zawsze skonsultować się z lekarzem.

Przeczytaj więcej na ten temat: Terapia bólu pooperacyjnego

Domowe środki zaradcze

Oprócz leków przeciwbólowych, różne domowe środki mają również dobre działanie uśmierzające ból. Zimne okłady i ochrona dotkniętego obszaru ciała mogą przyczynić się do znacznej poprawy objawów. Różne rośliny mają również właściwości przeciwbólowe. Są to m.in. Diabelski pazur, kora wierzby lub ekstrakt z pokrzywy. Często pomijanym aspektem bólu jest usztywnienie dyskomfortu. Ogólne rzeczy, takie jak regularne spacery, rozmowy i ćwiczenia relaksacyjne, również mogą pomóc odwrócić uwagę od bólu, a także wspomóc gojenie.

Czas trwania bólu po operacji

Podobnie jak intensywność bólu, czas trwania bólu po operacji może się znacznie różnić. Zależy to między innymi od wielkości i ciężkości zabiegu. Po niewielkiej operacji obszar operacyjny goi się znacznie szybciej i będzie bezbolesny niż np. po rozległej operacji jamy brzusznej, która spowodowała poważne uszkodzenie tkanki. Ponadto osobisty stan zdrowia przed i po operacji, możliwe choroby współistniejące, a także zachowanie w czasie po operacji, a także dokładność przestrzegania zaleceń lekarzy, pielęgniarek i terapeutów, odgrywają decydującą rolę w fazie zdrowienia.

Ból po operacji piersi

Wybór odpowiedniej metody znieczulenia przed operacją ma duży wpływ na rozwój bólu i jego leczenie w operacjach piersi.

Oprócz znieczulenia ogólnego podczas operacji do zabiegów na klatce piersiowej stosuje się tzw. Blokadę przykręgosłupową klatki piersiowej. Lek wstrzykuje się w żebro na plecach pacjenta. Lek działa bezpośrednio na nerwy zaopatrujące żebra, ścianę klatki piersiowej i pachy. Stosując długo działające substancje ból w okolicy operacyjnej można zlikwidować nawet do 48 godzin po operacji. Następnie można zastosować zwykłe leki przeciwbólowe. Do pozytywnych efektów zabiegu należą wyraźnie niższe dawki, a tym samym mniej skutków ubocznych.

Oprócz leków przeciwbólowych szczególnie ważne jest unikanie jakiegokolwiek napięcia lub siły na bliznę chirurgiczną po operacji piersi. Należy to wziąć pod uwagę podczas wykonywania ruchów, takich jak wstawanie z łóżka, ponieważ napina to mięśnie klatki piersiowej. Ponadto stosowanie na zimno i bandaże maściowe może znacznie zmniejszyć ból po operacji piersi.

Ból po operacji przepukliny

Odpowiednie leczenie bólu jest szczególnie ważne po operacji przepukliny. Oprócz poprawy samopoczucia pacjenta służy to również uniknięciu niepożądanych komplikacji. Mogą one np. polegają na niewłaściwym stresie poprzez przyjęcie postawy łagodzącej lub na zaparciach poprzez unikanie nacisku na brzuch.

W zależności od nasilenia bólu po operacji przepukliny stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne lub kombinacje z opioidami w celu złagodzenia bólu. Oprócz tego duże znaczenie mają również działania wspomagające w leczeniu bólu pooperacyjnego po takich interwencjach. Z reguły terapeuci wspomagają pacjentów terapią oddechową i mobilizacją od pierwszego dnia po operacji. Ponadto założenie elastycznego pasa biodrowego może znacznie ułatwić kaszel i mobilizację. Aby uniknąć powikłań i silnego bólu, większą ilość pracy fizycznej należy rozpocząć nie wcześniej niż 4 tygodnie po operacji.

Ból po operacji dróg żółciowych

Ból po operacji dróg żółciowych jest zwykle leczony lekami pierwszego poziomu WHO, takimi jak metamizol czy ibuprofen. Znacząco więcej dolegliwości niż blizny po operacji często powoduje jednak konsekwencje rozdęcia jamy brzusznej podczas operacji. To napełnienie jest konieczne, ponieważ obecnie zabiegi na woreczku żółciowym są wykonywane głównie laparoskopowo, a nie przez konwencjonalne nacięcie brzucha. Powietrze jest wprowadzane do jamy brzusznej, dzięki czemu chirurdzy mają wystarczający widok na obszar operacyjny podczas stosowania tej techniki operacyjnej. Po zakończeniu operacji większość tego powietrza jest ponownie odsysana. Jednak zawsze pozostaje pewna ilość pozostałości, która może następnie powodować wzdęcia z bólem. Oprócz środków przeciwbólowych ćwiczenia fizyczne, zastosowanie ciepła, np. z termoforem lub różnymi ziołami, takimi jak rumianek, mięta pieprzowa, kminek czy anyż. Środki takie jak symetykon lub preparaty magnezu mogą również pomóc w zwalczaniu wzdęć i bólu z nimi związanego. Ważne jest, aby po wszystkich operacjach usunąć blizny, np. poprzez bezmyślne ruchy, aby uniknąć komplikacji i niepotrzebnego bólu.

Przeczytaj więcej na ten temat: Ból po operacji dróg żółciowych

Ból po operacji kolana

Pełne przywrócenie funkcji i ruchomości jest szczególnie istotne po operacji stawu kolanowego. Aby to osiągnąć, niezbędna jest wczesna mobilizacja bezpośrednio po operacji. Ze względu na nacisk na staw, który się z tym wiąże, oznacza to również większy ból. Aby tego uniknąć, po operacji kolana skuteczne okazało się połączenie kilku środków terapeutycznych. Z jednej strony cewniki lub pompki przeciwbólowe są często stosowane w pierwszych dniach po operacji, dzięki czemu gwarantowane jest stałe podawanie opioidów. Ponadto leki przeciwbólowe i przeciwzapalne podaje się w ustalonych dawkach w postaci tabletek. Cewniki przeciwbólowe można zwykle usunąć od trzech do pięciu dni po operacji, a lek zmienia się na tabletki. Oprócz terapii środkami przeciwbólowymi, ćwiczenia fizyczne i środki takie jak uniesienie i chłodzenie również znacząco przyczyniają się do złagodzenia bólu i lepszego powrotu do zdrowia po operacji.

Przeczytaj więcej na ten temat: Ból po operacji kolana

Ból po operacji biodra

Oprócz leków przeciwbólowych w postaci tabletek, postacie dawkowania, takie jak pompy przeciwbólowe lub cewniki, wyraźnie sprawdziły się w operacjach stawu biodrowego. Są one stosowane głównie w fazie największego bólu bezpośrednio po operacji i stopniowo przechodzą na słabsze leki, które można następnie przyjmować w postaci tabletek, aż do wypisu. Zaletą tych pomp przeciwbólowych jest to, że mogą być kontrolowane przez samego pacjenta. Umożliwia to dokładne dopasowanie do indywidualnego odczuwania bólu po operacji. Odpowiednia dawka, jaką pacjent może podać za naciśnięciem przycisku, jest wcześniej ustalana przez lekarza. Dodatkowym mechanizmem kontrolnym zapobiegającym przedawkowaniu jest interwał blokujący. Po osiągnięciu określonej dawki nie podaje się w niej dalszych leków, nawet po naciśnięciu przycisku.

Dodatkowe środki łagodzące ból po operacji biodra obejmują prawidłowe ustawienie i chłodzenie blizny pooperacyjnej. Ponadto należy zwrócić uwagę na odpowiednią mobilizację, początkowo pod kierunkiem i ulgą o kulach podczas chodzenia, ponieważ zbyt wczesne lub zbyt duże obciążenie jest bardzo częstą przyczyną zwiększonego bólu pooperacyjnego.

Ból po operacji kanału nadgarstka

Jak w przypadku wszystkich zabiegów chirurgicznych, optymalną terapię bólu pooperacyjnego rozpoczyna się przed operacją kanału nadgarstka, planując optymalny zabieg znieczulenia. Wykazano, że zamiast znieczulenia ogólnego preferowany jest zabieg regionalny, tzw. Blokada splotu. Z jednej strony ma to tę zaletę, że kilkudniowy pobyt w szpitalu nie jest konieczny, więc operację można przeprowadzić ambulatoryjnie. Z drugiej strony pacjenci skarżą się na znacznie mniejszy ból i dlatego też potrzebują mniej środków przeciwbólowych w okresie po operacji.

W pierwszych dwóch tygodniach po operacji rękę zwykle unieruchamia się szyną, aby zapewnić dobre gojenie się rany. Aby jednak nie ograniczać później ruchomości i funkcji nerwów, należy pod nadzorem od pierwszego dnia po zabiegu wykonywać odpowiednie ćwiczenia ruchowe. Ponadto nie należy podnosić ciężkich przedmiotów ani wykonywać ciężkiej pracy chorą ręką przez około 6 tygodni po operacji.

Przeczytaj więcej na ten temat: Operacja zespołu cieśni nadgarstka

Ból po operacji migdałów

Ból po operacji migdałów jest zwykle leczony lekami o najniższym poziomie WHO. Szczególnie odpowiednie są tutaj paracetamol lub metamizol, ponieważ nie mają one wpływu na krzepnięcie krwi i dlatego stwarzają mniejsze ryzyko wtórnego krwawienia. W przypadku bardzo silnego bólu można również stosować w połączeniu z nimi słabe opioidy. Z reguły jednak stara się utrzymywać zapotrzebowanie na opioidy na jak najniższym poziomie, ponieważ substancje z tej klasy substancji mają znacznie więcej możliwych skutków ubocznych.

Środki wspomagające po operacji migdałów mają również bardzo pozytywny wpływ na proces gojenia. Obejmuje to np. chłodzenie gardła zarówno od wewnątrz, np. jedząc lody, a także z zewnątrz w chłodnych opakowaniach. Spożywanie miękkich pokarmów i intensywne żucie może również znacznie zmniejszyć ból. Wystarczające ilości wypicia i płukanki jamy ustnej z szałwią lub rumiankiem również wspomagają gojenie się ran i wpływają pozytywnie na przebieg pooperacyjny.

Ból po zabiegu stomatologicznym

Po operacji dentystycznej terapię przeciwbólową przeprowadza się zwykle lekami pierwszego poziomu WHO. Szczególnie odpowiedni jest tu ibuprofen lub diklofenak. Oprócz działania przeciwbólowego leki te mają również właściwości przeciwzapalne. Jest to szczególnie ważne w gabinetach stomatologicznych, gdyż często towarzyszą im procesy zapalne w jamie ustnej. W przypadku bardzo rozległych zabiegów, które wiążą się ze stosunkowo dużymi uszkodzeniami tkanek, opioidy można również stosować do leczenia bólu w pierwszych dniach. Jednak nie należy tego robić przez dłuższy czas.

Oprócz leków, w celu złagodzenia bólu po operacji dentystycznej można również stosować środki homeopatyczne. Często używanymi substancjami są np. Calcium phosphoricum lub Theridion. Przed zabiegiem należy skonsultować się z lekarzem. Zioła, takie jak Rumianek może pomóc złagodzić ból. Chłodzenie z zewnątrz i możliwie miękkie jedzenie również pomagają zmniejszyć ból.

Może Cię również zainteresować: Ból po operacji zęba mądrości